โทษของกามคุณ

ชาวโลกมักเข้าใจว่ากามสุข คือ สุขในกามคุณ เป็นของที่น่าเพลิดเพลินยินดีจึงเอา
เวลาไปแลกงาน เอางานเป็นแลกเงินเพื่อให้ครอบครองสิ่งที่ต้องการ แต่ความสุขที่ได้รับแล้ว
คงอยู่เพียงชั่วขณะ เป็นสมบัติน้ําแข็งที่ละลายไปกับกาลเวลาและชีวิต บางคนทําชั่วเพื่อให้ได้
รับสิ่งที่ตนต้องการ การกระทําของเขานั้นจะทําให้เขายิ่งตกต่ําขึ้นเรื่อยๆ

พระพุทธองค์ได้ตรัสถึงโทษของกามคุณว่า
อปฺปสฺสาทา กามา วุตฺตา ภควตา พหุทุกฺขา พหุปายาสา, อาทีนโว เอตฺถ ภิยฺโย.
(อลคัททูปมสูตร)
“กามทั้งหลาย มีทุกข์มาก มีความคับแค้นมาก มีโทษยิ่งใหญ่”
พระพุทธองค์ได้ตรัสเปรียบกามคุณไว้๑๐ ประการ ดังนี้

๑. อฏฺฐิกงฺกลูปมา กามา = กามคุณเหมือนโครงกระดูก คือ โครงกระดูกไม่มีเนื้อ
ฉันใด กามคุณก็มีสุขเพียงเล็กน้อยเหมือนโครงกระดูกในทัศนคติของผู้มีปัญญา ฉันนั้น

๒. มํสเปสูปมา กามา = กามคุณเหมือนชิ้นเนื้อ คือ ชิ้นเนื้อเป็นที่แย่งชิงของเหยี่ยว
และนกอินทรีย์เป็นต้น ฉันใด กามคุณก็เป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องทั่วไปกับคนจํานวนมาก ไม ่ใช่
สมบัติของตนอย่างแท้จริง ฉันนั้น

๓. ติณุกฺกูปมา กามา = กามคุณเหมือนคบเพลิงหญ้า คือ คบเพลิงหญ้าเผาไหม้มือ
ของคนจับ ฉันใด กามคุณก็เผาไหม้จิตของผู้เสพกามสุข ฉันนั้น

๔. องฺคารกาสูปมา กามา = เหมือนหลุมถ่านเพลิง คือ หลุมถ่านเพลิงเผาผลาญคน
ที่ตกลงในหลุม ฉันใด กามคุณก็เผาจิตของผู้เสพกามสุข ฉันนั้น

๕. สุปินกูปมา กามา = กามคุณเหมือนความฝัน คือ ความฝันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นชั่ว
ขณะแล้วหมดสิ้นไป ฉันใด กามสุขที่เกิดจากคนเสพกามคุณก็ปรากฏชั่วขณะแล้วหมดสิ้นไปฉันนั้น

๖. ยาจิตกูปมา กามา = กามคุณเหมือนของที่ขอยืมมา คือ ของที่ยืมมาเป็นสิ่งที่เรา
ต้องคืนให้เจ้าของ ฉันใด กามสุขเป็นสิ่งที่เราเสวยในเวลามีชีวิตอยู่เท่านั้น เมื่อเสียชีวิตแล้วก็
ต้องคืนให้แก่มัจจุราช ฉันนั้น

๗. รุกฺขผลูปมา กามา = กามคุณเหมือนผลไม้คาต้น คือ ผลไม้คาต้นย่อมถูกตัด
ทําลายเพราะคนต้องการผลไม้ฉันใด คนที่ต้องการกามสุขก็ต้องยอมรับความทุกข์กายทุกข์ใจ
ตลอดจนถึงการวิบัติของอวัยวะและชีวิตอันเนื่องด้วยการแสวงหาทรัพย์เป็นต้น ฉันนั้น

๘. อสิสูนูปมา กามา = กามคุณเหมือนมีดและเขียงหั่นเนื้อ คือ เขียงหั่นเนื้อเป็นที่
รองรับการเชือดเฉือนของมีดทุกอย่าง ฉันใด คนที่ต้องการเสพกามสุขก็ต้องได้รับทุกข์ต่างๆ
อันเกิดจากกามคุณ ฉันนั้น (หรือ) เขียงหั่นเนื้อที่เป็นจบสิ้นชีวิตของเหล่าสัตว์ที่อยู่บนเขียง
ฉันใด กามคุณก็เป็นที่หมดสิ้นไปของกุศลจิต ฉันนั้น

๙. สต ฺติสูลูปมา กามา = กามคุณเหมือนหอกหลาว คือ หอกหลาวเสียบแทง
ร่างกายให้เจ็บปวด ฉันใด กามคุณย่อมเสียบแทงจิตของผู้รู้โทษให้เจ็บปวด เพราะปิดกั้นกุศลฉันนั้น

๑๐. สปฺปสิรูปมา กามา = กามคุณเหมือนหัวงูคือ หัวงูที่มีเขี้ยวเป็นสิ่งที่น่ากลัวน่า
ขยะแขยง กามคุณก็เป็นสิ่งที่น่ากลัวในทัศนคติของผู้มีปัญญา เพราะก่อให้เกิดความลําบาก
ทางกายและใจเพื่อแสวงหาและครอบครองให้เป็นสมบัติของตน ฉันนั้น

พระคันธสาราภิวงศ์