ทาน ๕ อย่างของสัตบุรุษ

 

ในอังคุตตรนิกาย สัปปุริสทานสูตร กล่าวถึงทานของสัตบุรุษที่มีผลมาก ๕ อย่าง คือ

๑. ให้ทานด้วยศรัทธา (สทฺธาย ทานํ เทติ) คือ มีความเชื่อมั่นในกรรมและผล
กรรม และมีความเลื่อมใสในพระรัตนตรัย ผลบุญจะส่งผลให้เจ้าของทานมีโภคทรัพย์อีกทั้ง
ยังมีรูปร่างหน้าตาผิวพรรณสวยงาม ด้วยอํานาจของศรัทธาที่ทําให้จิตผ่องใส

๒. ให้ทานโดยเคารพ (สกฺกจฺจํทานํเทติ) คือ มีความเคารพต่อผู้รับทาน และของ
ที่ตน…ทําบุญซึ่งไม่ใช่ของไม่ดีหรือของเป็นเดน ผลบุญจะส่งผลให้เจ้าของทานมีโภคทรัพย์อีก
ทั้งยังเป็นที่เคารพเชื่อฟังของบุตรภรรยา ญาติพี่น้อง บริวาร มิตรสหาย ด้วยอํานาจของความเคารพดังกล่าว

๓. ให้ทานตามกาลอันสมควร (กาเลน ทานํ เทติ) คือ ให้ทานในเวลาที่ควรจะให้
เช่น การถวายอาหารแก่พระอาคันตุกะที่มาใหม่ การถวายอาหารแก่ภิกษุอาพาธ การทอด
กฐินซึ่งมีเพียง ๑ ครั้งในแต่ละปีฯลฯ ผลบุญจะส่งผลให้เจ้าของทานมีโภคทรัพย์อีกทั้งยังได้
รับโภคทรัพย์ในปฐมวัยที่สามารถใช้สอยทรัพย์ได้ด้วยอํานาจของการให้ทานตามกาลดังกล่าว

๔. ให้ทานโดยไม่ยึดติด (อนคฺคหิตจิตฺโต ทานํ เทติ) คือ ให้ทานอย่างหลุดพ้นไม่
ตระหนี่หวงแหนในทานของตน ผลบุญจะส่งผลให้เจ้าของทานมีโภคทรัพย์อีกทั้งยังน้อมใจไป
เพื่อบริโภคกามคุณ ๕ คือ รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัส โดยไม่ตระหนี่ถี่เหนียวไม่กินไม่ใช้
ด้วยอํานาจของการไม่ยึดติดดังกล่าว

๕. ให้ทานโดยไม่ยกตนข่มทาน (อนุปหจฺจ ทานํ เทติ) คือ ให้ทานโดยไม่หวังได้
หน้า หรือต้องการจะข่มผู้อื่นด้วยทรัพย์ของตน ผลบุญจะส่งผลให้ทรัพย์ของเจ้าของทานไม่
วิบัติไปเพราะศัตรู๕ ประการ คือ โจร น้ํา ไฟ ผู้ปกครองประเทศ และทายาทที่ล้างผลาญ
ทรัพย์ด้วยอํานาจของการไม่ยกตัวข่มท่านดังกล่าว

พระคันธสาราภิวงศ์